Անդրեա Մանտենյա

Անդրեա Մանտենյա

(1431-1506)

 ներկայացուՎաղ Իտալական Վերածննդի կարևորագույն ներկայացուցիչներից մեկը՝ Անդրեա Մանտենյան ծնվել է Պադովայի մոտ: Փոքր հասակում նա մտավ նշանավոր գեղանկարիչ Սկվարչոնեի արվեստանոց որդեգրված զավակի իրավունքներով: 1448-ին, Անդրեան կատարեց առաջին ինքնուրույն աշ՛խատանքը և դարձավ անկախ նկարիչ: Շուտով մանտենյան ստացավ Պադուայի եկեղեցու երգչախմբի որմնանկարի պատվեր: Այս աշխատանքը, որը շատ կարևոր էր արվեստի զարգացման համար, նկարիչն ավարտեց 1457թ.:

Քրիստոսի համբարձումը

Մանտենյան շատ է շրջագայել, աշխատել է ֆերերում և Հյուսիսային Իտալիայի այլ քաղաքներում: 1460-ին տեղափոխվել Է Մանտուաՙ երկար ժամանակ և մտնում է ծառայության Լյուդովիկո Գոնզագայի մոտ. Չհաշված կարճ ուղեվորությունները ֆլորենցիա և Հռոմ, Մանտենայ մշտապես ապրել է մոնտուայում մինչև իր կյանքի վերջը: Իր կյանքի վերջում նկարիչը զբաղված է իր դիցաբանական թեմաներով մի շարք աշխատանքներով, որ պատվիրել էր Իզաբելլա դ Էսթեն:

Ինչպես շատ այլ արվեստագետներ, նա ևս գտնվում էր Ֆլորենցական դպրոցի ազդեցության տակ: Հստակ տարածական շինությունների պարզ ձևերի որոնումները, որ հատուկ էին ֆիորենտինացիների, դարձան Մանտենյայի վառ ընդգծված բնավորության գծերը: Նա տարվել էր հնությամբ, բայց ոչ թե հունական, այլ Հին Հռոմեական հուշարձաններով, որը կարելի էր տեսնել ամբողջ Իտալիայում՝ Ջրանցույցների կառուցում, կամարների, հնագույն կրկեսի, բազմաթիվ արձանիկների ավերակներ: Նրանք բոլորն էլ առանձնանում էին ձևի հստակությամբ, ինչին արվեստագետը ձգտել է իր աշխատանքում:<<Աղոթք>> փոքրիկ կտավը ապշեցնում է բազմաբովանդակ տարածական կառուցումների պարզությամբ և գեղանկարչական մեկնաբանության բարդությամբ: անկսրում պատկերված է Գեթսեմանի այգի, որտեղ թողնելով ուղեկցող Առաքյալներին, հեռանում է աղոթելու, դիմելով Հայր Աստծուն, <<Իմ հայր: Եթե հնարավոր է, թող այս փորփությունը անցնի ինձնից>>:

Քրիստոսի խաչելությունը

Քրիստոսի աղոթքի համար ծնկի եկած դիրքը նկարի կոմպոզիցիոն կենտրոնն է: Նրա հայացքը ուղղված է երկքին, որտեղ ամորի մեջ տեսանելի են մի խումբ հրեշտակներ: Լեռան ստորոտին քնած Քրիստոսին ուղեկցող Առաքյալները: Պարտեզում տանող ճանապարհին, պատկերված են ավետարանի խոսքերը.

<<Ահա, մոտենում է նա, ով դավաճանում է ինձ>>, և տեսանելի են մի խումբ պահակներ Հուդայի գլխավորությամբ: Պատկերված են բազմաթիվ սիմվոլներ. Անգղով չոր փայտը նախագուշակում է մահը, իսկ կանաչ ճյուղը գուշակում է վերահաս հարությունը, խոնարհ նապաստակները որ նստած են այն ճանապարհին, որով անցնելու են Հիսուսին կալանավորող հռոմեական զինվորները, նախանշում են, որ մարդն անզոր է մահվան դեմ: